Kompas budowa to temat, który interesuje wielu podróżników i amatorów survivalu. W niniejszym artykule wyjaśnimy, czym jest kompas, jak działa i do czego może być wykorzystywany.
Kluczowe wnioski:- Kompas to przyrząd nawigacyjny wskazujący kierunek geograficzny północy.
- Działa on dzięki wykorzystaniu pola magnetycznego Ziemi i magnesu trwałego umieszczonego wewnątrz.
- Kompas przydaje się podczas wędrówek, surviwalu, wspinaczki, a także żeglarstwa i lotnictwa.
- Typowy kompas składa się z igły magnetycznej, tarczy ze stopniowaniem i obudowy.
- Wynalezienie kompasu przypisywane jest Chińczykom w okresie dynastii Han.
Jak działa kompas magnetyczny
Kompas budowa to przyrząd nawigacyjny, który wskazuje kierunek geograficznej północy dzięki oddziaływaniu pola magnetycznego Ziemi. Wewnątrz znajduje się magnes trwały, który ustawia się wzdłuż linii pola magnetycznego Ziemi.
Igła kompasu pełni rolę magnesu trwałego - jeden jej koniec zmagnetyzowany jest na północ, a drugi na południe. Pod wpływem oddziaływania ziemskiego pola igła ustawia się wskazując kierunek północy geograficznej.
Precyzja wskazań kompasu zależy od wielu czynników, m.in. nachylenia igły, siły pola magnetycznego czy zakłóceń od metali.
Budowa kompasu magnetycznego
Kompas składa się zazwyczaj z kilku elementów:
- Igła magnetyczna
- Tarcza ze stopniowaniem
- Płyn tłumiący drgania
- Obudowa
Igła magnetyczna ma kształt wrzeciona z oznaczeniem północy. Tarcza pod igłą posiada podziałkę od 0 do 360 stopni.
Magnes trwały wewnątrz kompasu
Kluczowym elementem każdego kompasu budowa jest magnes trwały. Dawniej stosowano magnesy naturalne, obecnie używa się magnesów sztucznych.
Najpopularniejsze są magnesy ferrytowe lub neodymowe. Cechują się wysoką indukcją magnetyczną i temperaturą Curie powyżej 300°C.
Magnes umieszczony jest w zawieszce wypełnionej olejem, co zapewnia płynną pracę kompasu.
Czytaj więcej: Typy rowerów - Rodzaje rowerów, Jaki rower wybrać
Jak odczytywać wskazania kompasu
Aby poprawnie odczytać wskazanie kompasu, należy:
- Trzymać kompas poziomo
- Zaczekać, aż igła się ustabilizuje
- Odczytać kąt wskazywany przez północny koniec igły
Odczyt nazywamy azymutem, podawanym w stopniach od 0° do 360°. Przy wskazaniu dokładnie na północ azymut wynosi 0° lub 360°.
Nie należy zakłócać pola magnetycznego w pobliżu kompasu np. telefonem.
Do czego służy kompas podczas wędrówek
Kompas służy do określania kierunku geograficznej północy, co umożliwia nawigację i orientację w terenie. Jest niezbędny dla każdego piechura, survivalowca, wspinacza czy żeglarza.
Ma kluczowe znaczenie podczas:
- Turystyki górskiej i rowerowej
- Wspinaczki wysokogórskiej
- Żeglarstwa i bushcraftu
| Określanie azymutu | Nawigacja bez punktów orient. |
| Działa przy złej pogodzie i braku GPS | Prosta obsługa |
Historia wynalezienia kompasu
Najstarsze wzmianki o kompasie pochodzą z Chin dynastii Han (206 p.n.e. - 220 n.e.), gdzie do nawigacji używano namagnesowanych łyżek.
W XI wieku pojawiły się pierwsze informacje o zastosowaniu igły magnetycznej na wodzie. W kolejnych wiekach kompas trafił do Europy i zapoczątkował erę wielkich odkryć geograficznych.
Podsumowanie
Kompas budowa to nieodłączny element wyposażenia każdego podróżnika. Działa dzięki oddziaływaniu ziemskiego pola magnetycznego na magnes trwały umieszczony w środku. Wskazuje zawsze kierunek geograficznej północy. Prosta konstrukcja kompasu z igłą magnetyczną i tarczą ze stopniowaniem sprawia, że od wieków służy do nawigacji na lądzie i morzu.
Obsługa kompasu jest intuicyjna - wystarczy go poziomo zatrzymać i odczytać wskazywany przez północny koniec igły kąt, zwany azymutem. Precyzyjne określenie swojego położenia względem północy pozwala nawet w trudnych warunkach bez problemu dotrzeć do wyznaczonego celu.
Kompas ma kluczowe znaczenie w czasie wędrówek górskich, survivalu, wspinaczki, żeglarstwa i wielu innych aktywności na łonie natury. Pozwala na orientację w terenie przy braku wyraźnych punktów charakterystycznych. Działa niezawodnie nawet przy fatalnej pogodzie czy braku zasięgu GPS.
Wynalezienie kompasu przypisuje się Chińczykom, którzy już w starożytności wykorzystywali namagnesowane łyżki do określania kierunków świata. W średniowieczu kompas trafił do Europy, co zapoczątkowało erę odkryć geograficznych i rozwoju żeglugi morskiej.
Tagi
Udostępnij artykuł
